عیون الحقائق الناظرة فی تتمیم الحدائق (کتاب)نام کامل کتاب عیون الحقائق الناظرة فی تتمیم الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة، - الحقائق الفاخرة نوشته شیخ حسین بن محمد بن احمد بن ابراهیم عصفوری (م ۱۲۱۶ ق) به زبان عربی و در موضوع فقه استدلالی است. ۱ - موضوع کتاب۱. از آنجائیکه صاحب الحدائق موفق به تکمیل یک دوره فقه نشده و فقط توانسته است تا قسمتی از کتاب ظهار را تالیف نماید، برادرزاده و شاگردش شیخ فاضل موفق شیخ حسین عصفوری در تکمیل آن مباحث به تالیف این کتاب پرداخته است. این کتاب در بردارنده ۹ کتاب فقهی ظهار، ایلاء ، لعان ، عتق ، اقرار ، جعاله ، ایمان ، نذر ، کفارات است. وی از قسمتی از کتاب ظهار که ناقص بوده است شروع به تالیف نموده است. ۲. در الذریعه آمده است، شرع من اول النقص من الظهار الی آخر الکفارات فی مجلد ثم العتق و ما بعده الی آخره و طبع الجزاءان فی مجلد فی النجف ۱۳۴۲ . ۲ - انگیزه تالیفدر مقدمه کتاب درباره علت تالیف کتاب اینگونه آمده است: لما نظرت ان قلم البحر الخضم العلم الشیخ یوسف- قدس سره- قصر عن تتمة کتابه المسمی به «الحدائق» من حیث عاجله القضاء المحتوم الذی جاری علی العموم عمدت علی تتمه مستعینا بالله و بنبیه و بعترته الطاهرین صلوات الله علیهم اجمعین و ذلک لما جف منه قلم الناسخ. ۳ - مرتبه علمی مولفاگر چه مؤلف تلاش نموده که این کتاب را نظیر الحدائق تالیف نماید اما سطح علمی الحدائق خیلی بالاتر است با این حال مؤلف از بزرگان از فقهای زمان خود بوده که در بیان مراتب علمی وی در کتب تراجم اینگونه آمده است: ۱. الدر البهیه به نقل از مقدمه الحدائق الناضرة : هذا الشیخ اجل من ان یذکر، و فضله و شرفه اعظم من ان یشهر، قد انتهت الیه رئاسة الامامیة. [۲]
الدر البهیة، ج۱، ص ۴۲.
۲. انوار البدرین به نقل از اعیان الشیعه : کان من العلماء الربانیین، و الفضلاء المتتبعین و الحفاظ الماهرین، و اجلة متاخری المتاخرین و اساطین المذهب و الدین، بل عده بعض العلماء الکبار من المجددین للمذهب علی راس الالف و الماتین کان یضرب به المثل فی قوة الحافظة . [۳]
اعیان الشیعة، آقا بزرگ تهرانی، ج۶، ص۱۴۰.
۳. اعیان الشیعه : کان الشیخ الاخباریة فی عصره و علامتهم، کان متبحرا فی الفقه و الحدیث، طویل الباع کثیر الاطلاع، انتهت الیه الرئاسة و التدریس. [۴]
اعیان الشیعة، آقا بزرگ تهرانی، ج۶، ص۱۴۰.
۴. آقا بزرگ تهرانی در کرام البرره در مورد وی می‌نویسد: کان من کبار علماء عصره و مشاهیر زعیم الفرقة، شیخها المتقدم، علامتها الجلیل و کان من المصنفین المکثرین المتبحرین فی الفقه. [۵]
کرام البررة، آقا بزرگ تهرانی، ج۱، ص۴۷۲.
وی در سال ۱۲۱۶ ق، با ضربه‌ای که از پشت به وی زده شد به شهادت رسیده است. ۴ - تاریخ تالیفدر پایان کتاب آمده است که در سال ۱۲۱۳ پایان یافته است. ۵ - تاریخ انتشاردر کتاب الذریعة و کرام البررة و مجله ترائنا ج۱۹، ص ۲۲۵ به چاپ اول آن در سال ۱۳۴۲ یا ۱۳۴۳ اشاره شده است. [۶]
کرام البررة، آقا بزرگ تهرانی، ج۱، ص۴۲۷.
کتاب موجود در سال ۱۴۱۰ ق بوسیله مؤسسه نشر اسلامی تابع جامعه مدرسین تجدید چاپ شده است. ۶ - پانویس
۷ - منبعنرم افزار جامع فقه اهل البيت۲، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب فقهی شیعه
|